In gesprek met David Baden – Spoedeisendehulparts, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Spoedeisende Hulp Artsen (NVSHA) en voorzitter van de Expertgroep van Met spoed beschikbaar.
Het digitaal verzenden en ontvangen van gegevens over de patiënt is in de spoedzorg in sommige gevallen letterlijk van levensbelang. Daarom hebben de landelijke branche- en beroepsorganisaties van de spoedzorgaanbieders afgesproken dat de gegevensuitwisseling tussen zorgaanbieders in de acute zorgketen vanaf 1 augustus 2023 in Nederland gerealiseerd moet zijn.
Volgens David Baden, onder meer spoedeisende hulp arts, is dat een kwestie van doen: ‘Door informatiesystemen aan elkaar te koppelen gaat de gezamenlijke zorg voor de patiënt meer over de patiënt en minder over gegevens.’
In het ziekenhuis waar David Baden als spoedeisendehulparts werkt, het Diakonessenhuis, werken ze met de ambulance voorziening uit de regio en de huisartsenpost aan een koppeling van informatiesystemen. Zowel David en zijn collega’s op de spoedeisende hulp als de zorgprofessionals van de ambulancevoorziening en de huisartsenpost zijn enthousiast over deze stap.
David licht toe: ‘Op dit moment worden er door huisartsen die visite doen aantekeningen gemaakt op papier, soms bij gebrek aan beter op kladpapier, zoals een toiletpapiertje. Terwijl ze zelf ook nog hun eigen dossiervorming doen in hun digitaal systeem. Die aantekeningen op een papiertje worden vervolgens handmatig in het informatiesysteem van de ambulance gezet. Het papiertje komt met de patiënt daarna naar de spoedeisende hulp. Vervolgens is er op de spoedeisende hulp een mondelinge overdracht van hetgeen dat de medewerker van de ambulance in hun eigen systeem gezet heeft en op de spoedeisende hulp zetten ze diezelfde gegevens en die van de huisarts handmatig in het systeem. Dat is toch onnodig dubbel werk?! Daarnaast missen mijn collega’s en ik soms belangrijke informatie, omdat we het moeten doen met informatie op papier of een snel ingevuld formulier.’
Door het koppelen van informatiesystemen hebben David en zijn collega’s een meer volledig beeld van de patiënt en verlaagt het de administratieve lasten voor iedereen in de keten. Ook de kans op fouten is kleiner.
‘Klop aan bij de ICT’er uit jouw organisatie en de zorgprofessionals met wie je digitaal gegevens wil uitwisselen. Er is al zo veel mogelijk, het is vaak een gebaande weg.’
Ga samen aan de slag met het koppelen van systemen
David wist zelf niet precies wat erbij komt kijken om twee informatiesystemen aan elkaar te koppelen: ‘Maar dat weten ze op de ICT-afdeling wel, want daar zijn ze regelmatig met koppelingen bezig’, licht David toe. Zijn oproep aan collega-zorgprofessionals is dan ook: ‘Kaart dit aan bij jouw collega’s en klop aan bij de ICT’er uit jouw organisatie en de zorgprofessionals met wie je digitaal gegevens wil uitwisselen. Er is technisch al zo veel mogelijk, het is vaak een gebaande weg.’
In het Diakonessenhuis is het ook zo begonnen: ‘Ons informatiesysteem kreeg een update en toen kwam de koppeling met andere informatiesystemen ter sprake. Gelijktijdig kregen we ook van de medewerkers van de ambulance te horen dat zij voortaan digitaal gegevens gingen verzenden en zij vroegen zich af of wij die gegevens al konden ontvangen. Als we dan toch aan de slag gaan met het koppelen van systemen, laten we dan ook meteen de huisartsenpost vragen om mee te doen’, licht David toe.
Ondersteuning van Met spoed beschikbaar
Tot 1 juli 2023 kan er vanuit het programma Met spoed beschikbaar ondersteuning komen voor zorgaanbieders en de leveranciers van hun informatiesystemen om het papiertje te vervangen door een digitaal bericht. Neem contact op met de experts van Met spoed beschikbaar voor hulp of vragen via info@metspoedbeschikbaar.nl.
‘Er komt dus niet een extra systeem bij, maar alleen een toiletpapiertje minder.’
Onnodige weerstand voor digitale gegevensuitwisseling
Niet elke zorgaanbieder in de acute zorgketen werkt al aan een koppeling van informatiesystemen. David merkt dat sommige zorgprofessionals wat weerstand voelen bij het digitaal uitwisselen van medische gegevens over de patiënt: ‘In het verleden zijn er veel systemen uitgerold in de zorg met losse programma’s en verschillende inlogsystemen. Dat maakt het voor de zorgprofessional niet gebruiksvriendelijk.’
Toch is het volgens David niet nodig om weerstand te voelen bij het zetten van deze stap: ‘De digitale berichten uit de richtlijn Acute zorg worden daarentegen gewoon getoond in het al bestaande informatiesysteem. Er komt dus niet een extra systeem bij, maar alleen een ‘toiletpapiertje’ minder.’
Geef aan digitale gegevensuitwisseling prioriteit
Om dat voor elkaar te krijgen, is er een koppeling nodig tussen de informatiesystemen van twee zorgaanbieders die gegevens over hun patiënten willen uitwisselen. ‘Het is natuurlijk geen druk op de knop. Je moet er wel even tijd voor vrij maken om twee informatiesystemen aan elkaar te koppelen.’
Toch is het volgens David gewoon een kwestie van doen: ‘Zeker nu er nog half jaar ondersteuning is voor het koppelen vanuit het programma Met spoed beschikbaar. Ga aan de slag met het inregelen van digitale gegevensuitwisseling, zodat we in de spoedzorg beter en sneller kunnen samenwerken en daardoor nog beter voor onze patiënten kunnen zorgen. Het kwaliteitskader spoedzorg keten stelt de koppeling vanaf de zomer van 2023 ook verplicht, dus start nu snel mogelijk met koppelen!’
Zorg dat je op tijd voldoet aan het kwaliteitskader spoedzorg keten
In de Richtlijn ‘gegevensuitwisseling huisarts – huisartsenpost – ambulancevoorziening – afdeling spoedeisende hulp’ staat welke informatie, door wie, op welk moment uitgewisseld moet worden om spoedzorg voor patiënten te ondersteunen. Deze richtlijn is een verplichte norm in het Kwaliteitskader spoedzorg keten. Juist de invoering van de richtlijn is de basis van het programma met spoed beschikbaar. Zorg ervoor dat je nog gebruik maakt van die ondersteuning en voor 1 augustus 2023 gegevens digitaal uitwisselt met andere zorgaanbieders uit jouw regio.